Geçici Koruma Sağlanan Yabancılar İçin Çalışma İzni (2025)

Geçici koruma statüsündeki yabancılar, belirli koşulları sağlamaları ve mevzuata uygun başvuru yapmaları hâlinde Türkiye’de çalışma izni alabilir. Süreç; 6 ay bekleme şartı, %10 istihdam kotası, bazı mesleklerde ön izin ve SGK yükümlülükleri gibi özel kurallara tabidir.

Genel çerçeve: Yabancı Çalışma İzni Rehberi

Adım adım süreç: Çalışma İzni Başvuru Süreci

1) Kimler Başvurabilir? Temel Şartlar

• Geçici koruma kimlik belgesi / yabancı kimlik numarası (99…);
• Başvuru tarihinde en az 6 ay geçici koruma süresinin dolmuş olması;
• Ön izin zorunlu mesleklerde (sağlık, eğitim, akademi) ilgili kurumdan ön izin:
  • Sağlık: Sağlık Bakanlığı,
  • Eğitim: Millî Eğitim Bakanlığı,
  • Öğretim üyeleri: YÖK.

Temel gerekliliklerin özeti: Çalışma İzni Şartları

2) Dikkat Edilecek Kriterler (Kota ve Ücret)

• %10 kota: Aynı işyerinde geçici koruma kapsamındakilerin sayısı, Türk çalışanların %10’unu geçemez.
  • Eğer aynı nitelikte Türk çalışan bulunamadığı belgelendirilirse, kota esnetilebilir.
• ≤10 çalışanlı işyerlerinde en fazla 1 kişi çalıştırılabilir.
• Asgari ücretin altında ücret kararlaştırılamaz.

İşveren yükümlülükleri: İşveren İçin Yabancı Çalışma İzni Şartları

Ücret/harç kalemleri: Çalışma İzni Ücretleri 2025

3) Başvuru Usulü (e-İzin)

Kim başvurur?

• Çoğunlukla işveren başvurur; kendi nam ve hesabına çalışacaklar da başvurabilir (vergi no, oda/sicil belgeleri gerekir).

Sistem:

• e-Devlet / e-İzin üzerinden “Geçici Koruma” modülü seçilerek yapılır.
• İşveren kaydı (ev hizmetleri/SGK tescil), yabancının kimlik-foto-iletişim, eğitim/dil, adres-görev-ücret, sözleşme ve işyeri evrakları yüklenir.
• Tüm bilgiler elektronik imza ile onaylanır.

Değerlendirme:

• Başvurular 6735 sayılı Kanun ve ikincil mevzuata göre değerlendirilir; gerekli hallerde ilgili kurumlardan görüş istenir.
• Olumsuz haller: Türk vatandaşlarına özgü meslekler, ön izin yokluğu, kriterlerin karşılanmaması, olumsuz kurum görüşü.

Başvuru adımlarının detayı: Çalışma İzni Başvuru Süreci

Başvuru durum takibi: Çalışma İzni Sorgulama

4) İzin Sonrası Bildirimler ve SGK

• İzin onay/tarihinden itibaren 30 gün içinde SGK işe giriş bildirgesi verilmelidir.
• SGK prime esas kazanç, başvuruda beyan edilen ücretten düşük olamaz.
• İl değişikliği gerekiyorsa, İl Göç İdaresi’ne bildirim ve ikamet ili güncellemesi yapılır.

SGK süreçleri: Yabancıların SGK Bildirimi ve Çalışma İzni

5) Mevsimlik Tarım/Hayvancılıkta 

Çalışma İzni Muafiyeti

Geçici koruma sahipleri, mevsimlik tarım veya hayvancılık işlerinde çalışma izni muafiyeti ile çalışabilir.

• Başvuru, İŞKUR İl Müdürlüğü nezdinde matbu dilekçe ile yapılır.
• 6 ay şartı yine aranır; kalış hakkı verilen ilde başvuru esastır (farklı ilde çalışılacaksa yol izin belgesi, en fazla 3 ay).
• Çıktısı alınan muafiyet bilgi formu harç/değerli kâğıda tabi değildir.
• Muafiyet, sadece tarım/hayvancılık işlerindedir.

Ayrıntılar: Çalışma İzni Muafiyeti

6) Sık Yapılan Hatalar

• 6 ay dolmadan başvuru yapmak,
• Ön izin gereken mesleklerde ön izinsiz başvuru,
• Yanlış SGK tescil numarası/adres ile kayıt,
• Ücretin asgari ücretin altında beyanı,
• SGK 30 gün içinde giriş yapılmaması,
• Kota belgelendirmesi (%10) yapılmadan dosya göndermek.

7) SSS – Kısa Yanıtlar

• İzin süresi ne kadar? Genellikle 1 yıl (uzatılabilir).
• İzin ikamet yerine geçer mi? Hayır; ikamet izni yerine geçmez.
• İzin reddedilirse? Kanun ve yönetmelik çerçevesinde itiraz/yeniden başvuru mümkündür.
• Kart nasıl gelir? Onay sonrası PTT ile işyeri adresine gönderilir.

Yasal Dayanak

• 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (md.91)
• Geçici Koruma Yönetmeliği (RG 29. md.)
• 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu (öz. md.17)
• Geçici Koruma Sağlanan Yabancıların Çalışma İzinlerine Dair Yönetmelik
• İlgili kurumlar: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı – UİGM, Göç İdaresi Başkanlığı, İŞKUR

Profesyonel Destek

Geçici koruma dosyaları; kota, ön izin, il/SGK tescil ve muafiyet gibi hassas kontroller içerir. Hatalı başvurular reddedilebilir. Dosyanızı mevzuata tam uyumla hazırlamak için MFY Legal | Hukuk Bürosu avukatları ile iletişime geçebilirsiniz.